O Ribeiro dende O Ceo

  Autor das fotografías : Carlos Miguel Menacho García

Concello de Punxín.  Ourense.

Mapa copiado do libro DX, Dicionario Xeográfico ilustrado de Galicia.  Tomo 23.

 

Sobre o topónimo Punxín,  di Frutos Fdez. (1) "... É un topónimo único no NG, e de dificil interpretación. A rareza do mismo e o sufixo -in invítanos pensar nun antropónimo, nunha zona onde, é bastante común esa terminación: Sanín, Xubín, Sadurnín, moi próximos. Aparece citado por primeira vez en 1252. Para explicar a forma documentada cun antropónimo precisariamos un *punginus, no documentado, que podería facer referencia a un alcume relacionado co verbo latino pungere ´picar ou punzar ´, co probable significado de ´o que está sempre a pinchar ´. De tódolos xeitos eu non desbotaría un Poncinus, de Poncius (<Pontius) que deu Poncio, Poncini no xenitivo, que podería conducir sen grandes dificultades a Punxin..."

 

NG: é o nomenclátor de Galicia. Xunta de Galicia.

 

 

 

Parroquia de Santa María de Freás. Punxín.  Ourense.

Mapa copiado do libro DX, Dicionario Xeográfico ilustrado de Galicia. Tomo 23

 

Sobre o topónimo Freás,  di Frutos Fdez. (1) "...Con este nome de Freás  temos dous lugares no Ribeiro, un neste lugar de Punxín. No NG hai rexistrados once. Trátase  dun antropónimo que ven dun antigo posesor de nome xermánico Fredilanis, do habitual Fredila. Segundo Piel, o nome vén de fribus que significa ´paz ´. a misma raíz que formou Fernando ou Frei, por exemplo..."

 

Parroquia de Santa María de Freás. Punxín.  Ourense.

Igrexa Parroquial de Santa María de Freás

Coordenadas: 42°22'18.52"N 8°0'56.23"W

Altitud: 360 m

https://punxin.es/.../igrexa-parroquial-santa-maeria-

de.../

 

Igrexa Parroquial de Santa María de Freás

 

 

Cabo. Santa María de Freás. Punxín.
 

Sobre o topónimo O Cabo,  di Frutos Fdez. (1) "...Nome moi corrente dentro dos topónimos en Galicia, procede do latín caput ´cabeza´,  as veces indicando parte principal de algo, pero outras co significado de estremo dese algo,, como ocurre neste caso, (o) cabo e o extremo da vila..."

 

A Carballeira. Santa María de Freás. Punxín.

 

Fonte Maior. Santa María de Freás. Punxín.

 

A Laxa. Santa María de Freás. Punxín.

 

Sobre o topónimo A Laxa,  di Frutos Fdez. (1) "...Os topónimos derivados de laxe, laxa ´penedo grande  que presenta unha superficie lisa e pouco sobresainte sobre a terra ´ son moi abundantes en Galicia..."

 

A Orxeira. Santa María de Freás. Punxín.

Sobre o topónimo A Orxeira,  remite Frutos Fdez. (1) o estudio da palabra Orcellón "Esta rexistrada o topónimo Orxeira no Catastro de Ensenada...algo ten que ver con ríos encaixonados entre penedos...". Frutos dedícalle  casi dúas follas o estudio desta palabra con distintas teorias, relativas a Orcellón,  Orza, Orxeiro e outros.

 

O Pazo. Santa María de Freás. Punxín.

 

A Pousa. Santa María de Freás. Punxín.

 

A Pousa. Santa María de Freás. Punxín.

 

A Revolta. Santa María de Freás. Punxín.

 

A Revolta. Santa María de Freás. Punxín.

 

O Souto. Santa María de Freás. Punxín.

 

A Orxeira e o Pazo. Santa María de Freás. Punxín.

 

A Laxa. Santa María de Freás. Punxín.

 

--o--

(1) Sobre a explicación dos topónimos, resumo ó que escribe Frutos Fernández González. no seu sensacional libro "Nomes do Ribeiro", editado polo  Instituto de Estudios Carballiñenses no ano 2007.

(1b) Neste caso utiliza o libro Nomes do Ribeiro editado no 2023 por Andavira Editora, onde presenta moitos vocábulos correxidos, un deles é Cubilledo , aparte un estudio profundo  dos nomes das castas de uvas e doutros vocábulos característicos do Ribeiro. Si queredes profundizar un pouco sobre esta nova publicación de Frutos Fernández podedes ver este link.

 

Nota: os textos sobre os topónimos dos lugares deste traballo están sacados do libro citado en (1) e (1B) , resumo feito por Secundino Lorenzo Fdez e supervisado polo autor do libro. 

Felicitar a Frutos Fernández Glez. polo seu  marabilloso traballo e darlle as grazas por todo ó que aporta O Ribeiro un libro como o seu.

 

Volver